Postępowanie sanacyjne – na czym polega i jakie są jego etapy?

Postępowanie sanacyjne to narzędzie prawne wspierające przedsiębiorstwa w kryzysie, umożliwiające restrukturyzację i uniknięcie upadłości. Jak działa i jakie kroki obejmuje? Wyjaśniamy.

Postępowanie sanacyjne co to takiego?

Postępowanie sanacyjne to jeden z rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych przewidzianych w polskim prawie, regulowany ustawą z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne. Jego celem jest umożliwienie przedsiębiorstwu w trudnej sytuacji finansowej odzyskanie płynności poprzez kompleksową restrukturyzację, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją wierzycieli. W odróżnieniu od innych form restrukturyzacji, takich jak postępowanie układowe, sanacja zakłada bardziej radykalne działania, w tym reorganizację struktury firmy, redukcję zatrudnienia czy sprzedaż zbędnych aktywów.

Postępowanie sanacyjne jest przeznaczone dla przedsiębiorców, którzy znajdują się w stanie niewypłacalności lub są zagrożeni niewypłacalnością. Kluczowym elementem jest tutaj możliwość kontynuowania działalności gospodarczej przy wsparciu zarządcy sądowego, który przejmuje zarząd nad całym majątkiem dłużnika w celu przywrócenia stabilności finansowej.

Kiedy można rozpocząć postępowanie sanacyjne?

Postępowanie sanacyjne może zostać wszczęte na wniosek dłużnika, wierzyciela osobowego, kuratora ustanowionego w postępowaniu o ogłoszenie upadłości czy – wyjątkowo – prokuratora lub KNF, w momencie gdy istnieje realna szansa na uratowanie przedsiębiorstwa przed upadłością i poprawę jego sytuacji ekonomicznej. Wniosek składa się do sądu restrukturyzacyjnego, który ocenia, czy firma spełnia warunki do otwarcia postępowania. Kluczowe jest wykazanie, że sanacja jest w stanie poprawić sytuację ekonomiczną przedsiębiorstwa i pozwoli na zaspokojenie wierzycieli w większym stopniu niż w przypadku upadłości.

Postępowanie sanacyjne etapy

Proces postępowania sanacyjnego składa się z kilku kluczowych etapów, które mają na celu kompleksową restrukturyzację przedsiębiorstwa. Poniżej przedstawiamy ich szczegółowy opis:

1. Złożenie wniosku o otwarcie postępowania

Pierwszym krokiem jest przygotowanie i złożenie wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego do właściwego sądu restrukturyzacyjnego. Wniosek powinien zawierać szczegółowe informacje o sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, planowanych działaniach restrukturyzacyjnych oraz dowody na możliwość poprawy kondycji firmy.

2. Rozpatrzenie wniosku przez sąd

Sąd analizuje wniosek pod kątem formalnym i merytorycznym. Jeśli uzna, że istnieją podstawy do otwarcia postępowania, wydaje postanowienie o jego rozpoczęciu. W tym momencie dłużnik zyskuje ochronę przed egzekucją, co oznacza zawieszenie działań komorniczych i możliwość dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.

3. Powołanie zarządcy sądowego

Po otwarciu postępowania sąd wyznacza zarządcę, który przejmuje kontrolę nad majątkiem dłużnika i nadzoruje proces restrukturyzacyjny. Sąd wyznacza również sędziego-komisarza.

4. Sporządzenie spisu wierzytelności i planu restrukturyzacyjnego

Zarządca przygotowuje spis wierzytelności, który obejmuje wszystkie zobowiązania dłużnika. Następnie, we współpracy z przedsiębiorcą, opracowuje szczegółowy plan restrukturyzacyjny, który może obejmować takie działania, jak redukcja kosztów, renegocjacja umów z wierzycielami, sprzedaż zbędnego majątku czy zmiany w strukturze organizacyjnej firmy. Co do zasady zarządca składa plan restrukturyzacyjny w terminie 30 dni od otwarcia postępowania. 

5. Realizacja planu restrukturyzacyjnego

Po zatwierdzeniu planu przez sąd następuje jego wdrożenie. Może to obejmować renegocjację długów, zwolnienia pracowników, optymalizację procesów operacyjnych czy poszukiwanie nowych źródeł finansowania. W tym czasie przedsiębiorstwo działa pod nadzorem zarządcy, który monitoruje postępy i raportuje do sądu.

6. Głosowanie nad układem i jego zatwierdzenie

Wierzyciele głosują nad propozycją układu, czyli planem spłaty zobowiązań. Jeśli układ zostanie zaakceptowany przez odpowiednią większość wierzycieli, sąd go zatwierdza, co pozwala na formalne zakończenie postępowania sanacyjnego. W przypadku braku zgody wierzycieli sąd może umorzyć postępowanie.

7. Zakończenie postępowania

Kiedy postępowanie sanacyjne zostaje zakończone, przedsiębiorstwo wraca do normalnego funkcjonowania, a zarządca składa końcowe sprawozdanie.

Kluczowe cechy postępowania sanacyjnego

Postępowanie sanacyjne wyróżnia się kilkoma istotnymi cechami:

• Ochrona przed egzekucją: Dłużnik zyskuje czas na restrukturyzację bez ryzyka zajęcia majątku przez wierzycieli.
• Elastyczność działań: Możliwość wprowadzenia szerokiego zakresu zmian, od redukcji zatrudnienia po sprzedaż aktywów.
• Nadzór sądowy: Proces jest ściśle kontrolowany przez sąd i zarządcę, co zapewnia transparentność.
• Cel nadrzędny: Ochrona przedsiębiorstwa i jego dalsze funkcjonowanie na rynku.

Wyzwania związane z postępowaniem sanacyjnym

Mimo licznych zalet postępowanie sanacyjne wiąże się z wyzwaniami. Proces jest czasochłonny, wymaga zaangażowania specjalistów i generuje koszty, takie jak wynagrodzenie zarządcy. Postępowanie sanacyjne a pracownicy: w niektórych przypadkach konieczne mogą być zwolnienia w ramach redukcji kosztów, co może negatywnie wpłynąć na wizerunek firmy.

Sukces sanacji zależy od współpracy między dłużnikiem, zarządcą i wierzycielami, a także od realnej możliwości wdrożenia planu restrukturyzacyjnego. 

Podsumowanie – co to jest postępowanie sanacyjne?

Postępowanie sanacyjne to skuteczne narzędzie dla przedsiębiorstw borykających się z problemami finansowymi, które chcą uniknąć upadłości i odzyskać stabilność. Kluczowe etapy, takie jak złożenie wniosku, opracowanie planu restrukturyzacyjnego i jego realizacja, wymagają precyzyjnego przygotowania i współpracy z profesjonalistami. Dzięki ochronie przed egzekucją i możliwości wprowadzenia gruntownych zmian sanacja daje szansę na nowy start.

Chcesz dowiedzieć się więcej o postępowaniu sanacyjnym lub potrzebujesz wsparcia w procesie restrukturyzacji? Skontaktuj się z ekspertami Continuum! Odwiedź continuum.pl i umów się na konsultację.